2011/03/29

Suy nghĩ về vai trò của tổ chức Đoàn và cán bộ Đoàn cơ sở trong giai đoạn hiện nay

(Bài viết gởi về Hội trại Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam tỉnh Vĩnh Long - 2011)
Về vai trò của tổ chức Đoàn trong giai đoạn đổi mới hiện nay,
"Các đoàn thể hiện cũng đang có nguy cơ trở thành những tổ chức quan liêu, và nếu không đổi mới, thì sự quan liêu này có thể biến một hệ thống chính trị vốn dựa trên nền tảng ủng hộ của quần chúng trở nên thoát ly quần chúng..." (Lời của Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt)
Và trong các tổ chức Đoàn thể đó, Đoàn thanh niên là tổ chức lớn nhất, sâu rộng nhất và gắn chặt nhất với thanh niên, lực lượng lao động chính của xã hội (chiếm khoảng 50% dân số). Vậy hiện trạng của Đoàn thế nào, có trở nên "xơ cứng", "quan liêu" và "hình thức" hay không?
Tôi có cảm nhận rằng, Đoàn thanh niên đang dần dần mất đi cái vai trò vốn có của nó, như đã từng thể hiện trong thời kỳ chiến tranh và giai đoạn mới dành được độc lập. Từ vai trò của Đoàn đối với thanh niên là niềm tự hào và khao khát đứng trong hành ngũ, đến bây giờ, niềm khao khát đó đang ngày một giảm đi mạnh mẽ. Dĩ nhiên, thời đại thay đổi, sự vật thay đổi, nhưng cách suy nghĩ của thanh niên về Đoàn bị thay đổi như thế, đó là điều cần nên được nhìn nhận nghiêm túc.
Những người bạn quanh tôi mà tôi biết, 20 người thì 18 người (mặc dù vẫn có tình cảm tốt và trân trọng với Đoàn), nói rằng đều không thấy được vai trò Đoàn trong đời sống của họ, đó có phải là "xơ cứng"?, vậy vào Đoàn để làm gì? Chỉ tiêu 100% phỏng có ích gì, khi những người Đoàn viên mất đi sự khao khát đi đứng trong hàng ngũ đó. Đó có phải là "hình thức"? Và có phải là "quan liêu" khi Đoàn chỉ nắm về con số những người Đoàn viên của mình, hơn là nắm về tư tưởng, ý chí, nguyện vọng của họ.
Dĩ nhiên, lực lượng đông là điều cực kỳ cần thiết cho một tổ chức. Nhưng thực trạng, nói thẳng thắn, đúng là đang dần "thoát ly quần chúng". Thanh niên, đặc biệt là sinh viên, đứng trong Đoàn vì "cần" phải đứng, và cũng chẳng mất gì. Nhưng đó là hình thức, đôi khi "sáo rỗng", bởi vì Đoàn không hiện diện trong cuộc sống của họ.
Tinh thần Mác-xít cần phát huy ở chỗ, cần nhìn thẳng vào sự thật, có bệnh thì cần phải công bố và tránh tình trạng "đóng cửa bảo nhau", mình yếu thì nói yếu (chứ cuộc sống có ai, có cái gì khoẻ mạnh mãi bao giờ). Và có nên chăng phổ biến cho Đoàn viên thấy thực trạng đó, hơn là bao biện trong công tác tư tưởng?
Tinh thần Mác-xít cần phát huy ở chỗ, "nói phải đi đôi với làm". Thấy hiện trạng thì phải tìm được giải pháp, mà quả thực tôi chưa đủ trình độ để tìm giải pháp hiệu quả khắc phục hiện trạng đó. Do đó, bài toán cần các đồng chí cán bộ Đoàn tìm giải pháp trong thực tiễn, nhưng có lẽ giải pháp đầu tiên là "nói và làm".
Phải chỉ trích, siết chặt kỷ luật trong tổ chức của mình. Đừng xuê xoa, nói nhẹ, nói qua loa hay nói cho "tròn vo" (căn bệnh phổ biến trong các bài diễn văn- nói đủ mọi mặt, mà không truyền đạt ngưởi nghe cái cốt lõi, đơn giản). Nói nôm na, "nói như thánh hiền", thì dễ lắm, nhưng nói cái cốt lõi, dễ hiểu và chỉ trích, hay phê bình xác đáng, đúng trọng tâm, đúng luật pháp, đúng nghị quyết thì khó lắm thay. Cái đó, có lẽ là giải pháp đầu tiên , và khả dĩ nhất.
Về vai trò của Cán bộ Đoàn cơ sở trong điều kiện cách mạng hiện nay,
"Thách thức với tổ chức Đoàn là đội ngũ cán bộ Đoàn". Đội ngũ này phải năng động, dám nghĩ dám làm, đổi mới tư duy, từ đó mới có những phương thức tập hợp tốt. Tập hợp bạn trẻ trên mạng, chúng ta không bỏ mặt trận này. Ngay bản thân cán bộ Đoàn phải được trang bị kỹ năng kiến thức công nghệ thông tin.
Tập hợp thanh niên là vấn đề trọng tâm của Đoàn và hết sức tự thân. Phương pháp phải uyển chuyển phù hợp với điều kiện hiện nay, với điều kiện học tập, làm việc của bạn trẻ. Trong vấn đề tập hợp thanh niên, Đoàn phải suy nghĩ và định hướng cũng như có những điều kiện tổ chức trên cơ sở bốn yêu cầu: phương pháp tổ chức đa dạng, phù hợp từng đối tượng, nội dung hoạt động xuất phát từ nhu cầu tự thân của bạn trẻ, điều kiện hoạt động do chính các bạn chứ Đoàn không "bao cấp". Hiện nay, chúng ta có nhiều điều kiện thuận lợi hơn trước đây, các mô hình, loại hình: sở thích, ngành nghề, năng khiếu. Dựa vào ba nhóm ấy chúng ta triển khai các mô hình tập hợp thanh niên.
"Tập hợp thanh niên hôm nay đòi hỏi những cách mới" Trong thời đại hiện nay, khi thanh niên có nhiều lựa chọn hơn trong việc tìm kiếm cho mình những hoạt động, thì riêng bản thân tôi cũng thấy mình có nhiều thách thức. Đoàn và Hội Liên hiệp thanh niên thời gian qua cũng nhận thức việc tập hợp thanh niên hôm nay đòi hỏi những cách mới.
"Cán bộ Đoàn phải hòa mình vào thế giới mạng". Tại sao thế giới ảo trên mạng tập hợp lượng thanh niên không nhỏ đủ thành phần kể cả trí thức, lao động tự do... mà đa số là người trẻ? Theo tôi, nhu cầu tự khẳng định mình của họ đã được đáp ứng trên mạng. Nếu anh là người bình thường khi ra đường chưa chắc có thể là thủ lĩnh, nhưng trên mạng anh là người chơi game giỏi thì có thể thu hút được nhiều người. Muốn tập hợp bạn trẻ trên mạng, cán bộ Đoàn phải sống và hòa mình vào đời sống đó.
Riêng ở cơ sở trường học, nên chăng tổ chức cuộc thi thiết kế Blog Nhớ ơn thầy cô, sau đó sẽ giới thiệu lên mạng những Blog hay vào dịp 20-11. Bên cạnh đó, cũng nên tổ chức tọa đàm về chơi game online và các lĩnh vực có liên quan đấn Internet. Tập hợp và nắm tư tưởng thanh niên thông qua Internet có thể sẽ là một phương thức đổi mới hoạt động Đoàn trong thời gian tới.
Trên đây là một vài suy nghĩ của bản thân tôi về vai trò của tổ chức Đoàn và cán bộ Đoàn trong giai đoạn đất nước đổi mới hiện nay. Xin gửi bài viết về Ban tổ chức Lễ hội “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, bản thân rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các đồng chí để làm sáng rõ những vấn đề đã nêu. Xin cảm ơn và trân trọng kính chào, chúc Lễ hội thành công với kết quả cao nhất.

(Võ Hoàng Long - Bí thư Đoàn trường THPT Nguyễn Văn Thiệt)

2 nhận xét: